کتاب واقع‌نگری | هنس روسلینگ و دیگران

کتاب واقع نگری را همین ماه از نشرخلاق سمنان خریدم. نامش برایم جالب بود. چند تعریف قبل‌ها از نسخه‌ی انگلیسی این کتاب با نام (Factfullnes) شنیده بودم. تعریف‌ها از افرادی بود که باعث شد در خرید کتاب تردید نکنم.
با کمی تاخیر شروع به خواندنش کردم و به قدری جذاب بود که در یک هفته آن را بخوانم.

کتاب واقع نگری اثر هنس روسلینگ و دیگران

این کتاب در سال 2017 میلادی با نام Factfullness: Ten Reasons We’re Wrong About The World – And Why Things Are Better Than You Think منتشر شد. موضوع این کتاب توسط خود هنس روسلینگ نویسنده‌ی این کتاب فشار روانی، کنترل و واقعیت (Reality and Stress Management) نامگذاری شده است.

درباره‌ی نویسنده‌ی کتاب | هنس روسلینگ

هنس روسلینگ به همراهِ فرزندش و همسرِ فرزندش یعنی آنا و اولا روسلینگ این کتاب را نوشته است. هنس روسلینگ که در یکی از دانشکده‌های پزشکی سوئد درس خوانده بود بخش اعظم نیمه‌ی دوم زندگیش را به سخنرانی‌ها و تدریس در دانشگاه می‌پرداخت.

ایده‌ی نوشتن چنین کتابی در سال 2015 کلید خورد. در اوایل سال 2016 یعنی چند ماه پس از تصمیم برای نوشتن این کتاب پزشکان تشخیص دادند هنس به سرطان لاعلاج پانکراس مبتلا شده است. پیش بینی‌ها حاکی از این بود که دو یا سه ماه و اگر درمان دارویی خوب پیش برود حداکثر یک سال دیگر هنس زنده خواهد ماند.
در همان زمان راجع به طرح کلی کتاب به توافق رسیدند و نوشتنش را شروع کردند. تمام هم کردند. هنس روسلینگ رسالت خود را در این دنیا انجام داده بود اما کتاب چاپ شده‌اش را هرگز ندید. هنس پس از مشاهده‌ی پیش‌نویس نهایی کتاب در هفتم فوریه‌ی 2017 قبل از چاپ کتابش از دنیا رفت. قبل از مرگش به انتشارات ایمیل زده بو گفته بود فکر می‌کند بالاخره «دقیقا به همان نوع کتابی که می‌خواستیم» رسیده است. هنس نوشته بود:

کار مشترک ما بالاخره تبدیل به متنی لذتبخش شد که به مخاطبان کمک خواهد کرد جهان را بهتر بشناسند.

تمجیدات بیل و ملیندا گیتس

نکته‌ی قابل توجه در جلد همین کتاب، تحسین بیل گیتس و همسرش ملیندا گیتس از این کتاب است.
بیل گیتس یکی از بزرگترین وبلاگ‌نویسان دنیاست که کتاب‌هایی که می‌خواند را در وبلاگش به طور خلاصه تحلیل، تحسین و یا نقد می‌کند. همانطور که در روی جلد کتاب می‌توانید ببینید بیل گیتس درمورد کتاب واقع نگری گفته:

یکی از مهم‌ترین کتاب‌هایی که تا به حال خوانده‌ام؛ راهنمایی ضروری برای درست فکر کردن درباره‌ی دنیا.

تحسین ملیندا گیتس هم در پشت کتاب نوشته شده:

هنس روسلینگ داستان «معجزه‌های هاموش و پنهانی پیشرفت بشر» را به گونه‌ای روایت می‌کند که تنها از عهده‌ی او بر می‌آید. اما کاری که در واقع‌نگری می‌کند، فراتر از آن است. او در این کتاب شرح می‌دهد که چرا پیشرفت اغلب چنین روند پنهان و خاموشی دارند و به خوانندگان نشان می‌دهد که چطور متوجه این پیشرفت شوند.

سرفصل‌های کتاب

کتاب از مقدمه، موخره، ده فصل درمورد ده غریزه‌ی اساسی انسان و قسمت پیوست تشکیل شده است.
مقدمه را خود هنس روسلینگ و موخره را آنا و اولا پس از مرگ او نوشتند.
قسمت پیوست شامل اطلاعات آماری بیشتری است تا حقایقی که نویسنده در کتاب آورده را پشتیبانی کند.

در انتهای کتاب هم قسمتی با عنوان یادداشت‌ها آمده که کلمات مبهم و نیازمند به توضیح در متن کتاب را (که معمولا در کتاب‌های نرمال در پاورقی می‌خوانیم) برایمان توضیح دهد. کتاب سرشار از نمودارها و اطلاعات آماری است که پذیرش ایده‌ی نویسنده را راحت‌تر می‌کند و همینطور حجم درونیِ کتاب را کمتر.

ترجمه و انتشار در ایران

این کتاب توسط نشر میلکان و با ترجمه‌ی مشترک عاطفه‌ هاشمی و سیدحسن رضوی در ایران منتشر شده.
که معتبرترین و فراگیرترین نسخه‌ی ترجمه‌ شده از این کتاب به زبان فارسی هم هست. (دو نسخه‌ی دیگر هم ترجمه شده است)
در 304 صفحه (237 صفحه متن کتاب و الباقی پیوست و یادداشت‌ها (که می‌تواند نادیده گرفته شود))

ترجمه‌ی روان و دلنشینی دارد. خواننده را در جریان کلمات شناور کرده و مانند رودی به سمت دریای فهم مشترک با نویسنده هدایت می‌کند. نثر ساده به دور از پیچیدگیِ آن باعث می‌شود در سنین نوجوانی هم کتابی قابل درک و حتی مناسب برای مطالعه باشد. همانطور که در بخش‌های کتاب هم گفتم؛ کلمات مبهم و پیچیده تا حد ممکن توسط خود نویسنده یا مترجمین در انتهای کتاب در قسمت یادداشت‌ها، توضیح داده شده است.
مشخصا برای ننوشتن همین توضیحات در پاورقی دلیل داشتند.
و دلیل این بود که توضیحات کمی مفصل‌تر از معمول هستند تا هیچ قسمتی از کتاب برای خواننده غیرقابل درک نباشد.

فضای کلی کتاب

همانطور که در تیتر هم آمده، در دیدگاه نویسنده‌ی این کتاب ما انسان‌ها تحت تاثیر اخبار و رسانه‌ها، قدرت و یا هر چیز دیگری، امروز از دیدگاه منطقی و واقع‌بینانه نسبت به مسائل پیرامون خود دوریم.
سعی شده با بررسی غرایز انسان، از لحاظ بیولوژیکی و روانشناسانه ما را متقاعد کند، واقعا اوضاع دنیا آنقدرها هم که ما فکر می‌کنیم بد نیست. به قول متن خودِ کتاب: Bad But Better.

اوضاع هنوز ایده‌آل نیست. دنیا امروز آن آرمانشهری نیست که ما شاید خواهانش شده‌ایم.
اما روز به روز رو به بهبودی و پیشرفت می‌رود. با اینکه خودم برخی از قسمت‌های کتاب را مغالطه‌آمیز و برخی آمار‌ها را بسیار جانب‌دارانه و محتاط می‌بینم که برای رسیدنِ نویسنده به مقصودِ خود تقسیم بندی شده؛ اما قانع شدم:
واقعا دنیا خیلی بهتر از چیزی است که ما تصور می‌کردیم.
و در موضوعات بسیار زیادی مسیر رو به رشدی را طی می‌کند.

خلاصه‌ی سرفصل‌های کتاب واقع نگری را می‌توانید در لینک زیر بخوانید

خلاصه‌ی کتاب واقع نگری